کتاب، پایه‌گذار تمدن و فرهنگ است و جامعه‌ای که کودکانش را به مطالعه عادت دهد، آینده‌ای روشن‌تر خواهد داشت. اما چگونه می‌توان در دنیای پرهیاهوی امروز، کتاب را به اولویت فرهنگی تبدیل کرد؟
حسین قربانزاده خیاوی نویسنده کودک و نوجوان و مربی داستان‌نویسی مراکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در گفتگویی با سایت مرکز توسعه سواد خواندن با بیان این مطلب گفت:”
تعیین زنگ داستان در مدارس، حضور نویسندگان در کلاس‌های درس و ترویج مطالعه از سنین کودکی، راهی مؤثر برای گسترش فرهنگ کتابخوانی است. کتاب و کتابخوانی همواره به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل رشد و شکوفایی جوامع شناخته شده است. از گذشته تاکنون، تمدن‌ها با کتاب زنده مانده‌اند و فرهنگ‌ها با مطالعه غنا یافته‌اند. در دنیای مدرن، با وجود گسترش فناوری و فضای مجازی، هنوز هم کتاب در صدر ابزارهای فرهنگی قرار دارد و کمتر کسی می‌تواند اهمیت آن را زیر سؤال ببرد.”
قربانزاده که تاکنون داستان‌ها، رمان‌ها و قصه‌های متعددی برای کودکان و نوجوانان نوشته و آثارش جوایز مختلفی را به خود اختصاص داده در ادامه افزود:”
یک جامعه زمانی به رفاه و آرامش واقعی دست پیدا می‌کند که فرهنگ آن غنی باشد و فرهنگ بدون کتاب نمی‌تواند به پویایی برسد. از همین رو، توجه به کتابخوانی باید از سنین کودکی آغاز شود. بهترین زمان برای نهادینه کردن این عادت، دوران دبستان است؛ چراکه کودکان در این دوره مستعد یادگیری و پذیرش عادات جدید هستند. اگر در این سنین مطالعه برای آن‌ها به یک فعالیت لذت‌بخش تبدیل شود، در بزرگسالی دیگر نیازی به صرف هزینه‌های هنگفت برای اصلاح ناهنجاری‌های اجتماعی نخواهد بود.”
این برگزیده جشنواره‌ها و مسابقات مختلف داستان‌نویسی که تا امروز جوایزی همچون امیرحسین فردی، کتاب مهر، کتاب سال سلام و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان را به خود اختصاص داده سپس تاکید کرد:”
یکی از راهکارهای مهم برای گسترش کتابخوانی در بین کودکان و نوجوانان، تعیین «زنگ داستان» در مدارس است. خواندن داستان و رمان در کلاس‌های درس، نه‌تنها مهارت‌های زبانی و فکری دانش‌آموزان را تقویت می‌کند، بلکه آن‌ها را به مطالعه علاقه‌مند می‌سازد. با اجرای این طرح، کودکان از همان ابتدا با دنیای کتاب انس می‌گیرند و لذت مطالعه در ذهنشان ماندگار می‌شود.
آموزش و پرورش می‌تواند نقش مهمی در اجرای این ایده داشته باشد. حضور نویسندگان در مدارس و برگزاری نشست‌های داستان‌خوانی، معرفی کتاب‌های مناسب در کتب درسی و ایجاد برنامه‌های تشویقی همچون مسابقات کتابخوانی، از جمله اقداماتی است که می‌تواند کودکان را به سمت مطالعه سوق دهد. علاوه بر این، رسانه‌ها نیز باید در این مسیر همگام شوند. ساخت فیلم، انیمیشن و نمایش‌های عروسکی بر اساس کتاب‌های جذاب، راهی مؤثر برای جلب توجه کودکان و نوجوانان به مطالعه خواهد بود.”
قربانزاده در ادامه به نقش خانواده‌ها، مدارس و سایر اقشار جامعه اشاره کرد و یادآور شد:”
در نهایت، برای احیای فرهنگ مطالعه، همکاری همه‌جانبه میان خانواده‌ها، مدارس، نویسندگان و رسانه‌ها ضروری است. اگر جامعه‌ای بخواهد آینده‌ای روشن‌تر و پویاتر داشته باشد، باید از امروز برای نهادینه کردن فرهنگ کتابخوانی در نسل‌های جدید تلاش کند. زنگ داستان می‌تواند آغازگر این مسیر باشد؛ مسیری که در نهایت به ساخت جامعه‌ای آگاه، فرهنگی و سرشار از آرامش منتهی خواهد شد.”
«وب‌سایت» مرکز توسعه سواد خواندن
کانال مرکز توسعه سواد خواندن در پیام‌رسان «ایتا»
کانال مرکز توسعه سواد خواندن در پیام‌رسان «تلگرام»
